TERK İHTARI

1-Terk İhtarı Nedir?

Terk sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için ( Bknz: Terk Nedeniyle Boşanma ) bulunması gerekli temel unsurlardan birisi terk ihtardır. Terk ihtarı, dava şartıdır.

Terk ihtarı; evlilik birliğinden doğan yükümlülükleri yerine getirmemek amacıyla eşini terk eden ya da haklı bir sebep bulunmamasına rağmen ortak konuta dönmeyen eşe gönderilen ihtardır. Eşin evine dönmesi için yapılan son çağrıdır. Terk ihtarı, eve dön ihtarı olarak da kabul edilebilir. İhtarın esas amacı evlilik birliğini devam ettirme amaç ve isteğiyle terk eden eşi ortak konuta davet etmektir. Ancak terk ihtarı, hem bir davet hem de bir uyarı özelliği taşımaktadır. Zira terk eden eşe iki ay içerisinde ortak konuta dönmesi gerektiği, dönmediği takdirde ihtar gönderen eşin boşanma davası açma hakkının doğacağı bildirilir.

Terk ihtarı; terk edilen eş tarafından, terk eden eşe gönderilir.

Terk edilen eşin, terk ihtarını göndermesi ve eşini eve davet etmesi samimi olarak yapılmalıdır. Yani terk eden eşin samimi duygular ile konuta davet edilmesi gerekmektedir.

Terk ihtarı, eş tarafından dilerse noter aracılığıyla dilerse aile mahkemesi aracılığıyla yapılır.

Aile mahkemesi tarafından gönderilen terk ihtarı bir dava değildir, çekişmesiz yargı işidir. Terk edilen eş, terk nedeniyle boşanma davası açmadan önce terk ihtarı gönderilmesi için istediği yerdeki aile mahkemesine başvurabilir. Kişi yetki kuralları ile bağlı değildir. Aile mahkemesi işin esasını incelemeden ihtar istemini duruşma açmadan yerine getirir. İhtarın geçerli sonuç doğurup doğurmayacağı ( Bknz: Terk İhtarının Sonuç Doğurmadığı Durumlar ) açılan boşanma davasında ele alınacaktır.

2-Terk İhtarı Ne Zaman Gönderilir?

Terk ihtarı gönderilebilmesi için eşin evden ayrılmasının üzerinden en az 4 ay geçmesi gerekmektedir.

Terk edilen eş, terkin üzerinden 4 ay geçmedikçe ihtar talebinde bulunamaz. Ancak bu süre geçmesi gereken en az süredir, yani 4 ay dolduktan çok sonra da terk ihtarının gönderilmesi mümkündür.

3-Terk İhtarından Sonra Eş Ne Kadar Süre İçerisinde Eve Dönmelidir?

Terk ihtarının davet edilen eşe tebliğ edilmesinden ve beraberinde yol giderlerinin konutta ödemeli olarak gönderilmesinden itibaren 2 ay içerisinde eş ortak konuta dönmelidir.

Yol masrafları konutta ödemeli olarak gönderilmiş ancak davet edilen eş konutta değil ise PTT memurunun eşin evde olmaması nedeniyle kapıya ihtar bırakması ile sonuç doğurur, 2 aylık süre işlemeye başlar.

Gönderilen yol giderlerini eş almamış olsa bile yol giderinin gönderilmesi sonuç doğurur eşin parayı almaktan imtina ettiği tarihten itibaren süre işlemeye başlar.

Eğer terk ihtarı ilanen tebligat yoluyla yapılmış ise 2 aylık süre, ilandan 7 gün sonra işlemeye başlar. Yani sürenin uzatılmasına karar verilmediği durumlarda, son ilan tarihinden itibaren 2 ay 7 gün içerisinde eşin ortak konuta dönmesi gerekmektedir.

4-Terk İhtarında Yer Alması Gereken Hususlar

Terk ihtarında neler yer almalıdır? Terk ihtarının içeriği nasıl olmalıdır? sorusu terk ihtarı gönderilmeden önce üzerinde önemle durulması gereken konulardandır. Zira terk ihtarında bulunması gereken hususlar yer almazsa gönderilen ihtar geçerli olmayacak, hukuki sonuç doğurmayacaktır ( Bknz: Terk İhtarının Sonuç Doğurmadığı Durumlar ).

Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 164. maddesindeki düzenleme şu şekildedir: “Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hâkim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir. Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır.

Davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hâkim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi hâlinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilân yoluyla yapılır. Ancak, boşanma davası açmak için belirli sürenin dördüncü ayı bitmedikçe ihtar isteminde bulunulamaz ve ihtardan sonra iki ay geçmedikçe dava açılamaz.”

Terk ihtarında nerelerin yer alması gerektiği kanunda açıkça sayılmamıştır. Ancak Yargıtay kararlarında terk ihtarında bulunması gereken hususlar belirtilmiştir.

İhtarın unsurları Türk Medeni Kanunu’nda açıkça belirtilmemiştir ancak Yargıtay kararları bu konuya ilişkin hususları açıklığa kavuşturmaktadır.

Terk ihtarı usulüne uygun olarak yapılmalıdır, aksi halde geçersiz bir ihtara dayanılarak açılan boşanma davası reddedilecektir. Terk ihtarında bulunması gereken hususlar şunlardır:

a-Adresin Gösterilmesi

Terk eden eşe gönderilen ihtarda, eşin davet edildiği evin açık adresinin gösterilmesi gerekmektedir. Adres herhangi bir karışıklığa ya da duraksamaya neden olmayacak şekilde açık ve ayrıntılı olarak ihtarda yer almalıdır.

b-Anahtarın Bulunduğu Yerin Gösterilmesi

Davet edilen eşin konuta rahatça girebilmesinin sağlanması gerekmektedir.

Davet edilen eşin konuta girebilmesi için ihtarı gönderen eşin evde her an hazır bulunması veya davet edilen eş ile arasında husumet olmayan birisinin bulunması gerekmektedir. Bu durumlarda konutun anahtarının bulunduğu yerin ihtarda gösterilmesine gerek yoktur.

Ancak davet edilen eşin eve girebilmesi için ihtar gönderen eş veya bir başkası konutta her an hazır bulunamayacaksa ihtarda eşin davet edildiği evin anahtarının bulunduğu veya bırakılacağı yerin de gösterilmesi gerekmektedir.

Zira terk eden eş anahtarı kaybetmiş olabilir veya evden ayrılırken anahtarı yanına almamış olabilir veya evin kilidi değiştirilmiş olabilir ya da yeni bir bağımsız konut temin edilmiş olabilir.

Konutun anahtarının eşin rahatça alabileceği bir yere bırakılması gerekmektedir. Anahtarın komşuya, muhtara, karakola veya mahkeme kalemine bırakılması mümkündür. Anahtarın bırakıldığı yerin ihtarda açıkça gösterilmesi gerekmektedir.

c-Yol Giderlerinin Gönderilmesi

İhtar gönderen eş, konuta davet edilen eşin eve dönmesi için gerekli olan yol giderini, yeme-içme giderini, bir günlük otelde konaklama giderini konutta ödemeli olarak göndermeli ve bunu da ihtarda belirtmelidir.

Eşin kendi imkanları ile eve dönmesi beklenemez. Zira bu husus ekonomik bağımsızlığı olmayan kadın için zaten mümkün olamayacağı gibi günümüz ekonomik ve sosyal şartlarına göre de mümkün değildir.

Eğer eş evden çocukları ile birlikte ayrılmış ise hem eşin hem de çocukların eve dönmesi için gerekli olan yol, yeme-içme ve konaklama giderleri gönderilecektir.

Terk ihtarında eşe gönderilecek yol gideri ne kadardır? Bu sorunun kesin bir cevabı bulunmamaktadır, somut durum dikkate alınarak amaca göre belirlenmektedir. Zira eşin bulunduğu yer ile davet edildiği konut arasındaki mesafe, mutad ulaşım ücretleri değişkenlik göstermektedir. Ayrıca eşe gönderilecek yol gideri, sadece gidiş masrafı değil gidiş-dönüş, yeme-içme ve uygun süre konaklama masrafını kapsamaktadır. Bunun nedeni davet edilen eşin kendini güvende hissetmesini sağlamaktır. Dönüş ve konaklama giderinin de gönderilmesi davet edilen eşin geri dönebilmesi için bir güvencedir. Zira davet edilen eşin davet edildiği konuta girememesi, konuta kabul edilmemesi, istenmeyen bir olayla karşılaşması veya kötü muamele görmesi ihtimalleri durumunda eş ortada kalmayacak ve geri dönebilecektir.

Eşin yurtdışına da davet edilmesi mümkündür. Bu durumlarda eşin pasaport alma masrafları, vize ücretleri, yurtdışına davet yazısı, yurtdışında sürekli oturma koşullarının sağlanması olduğu için izin belgesi, yurtdışına gidiş dönüş, yeme-içme ve uygun süre konaklama masraflarının da gönderilmesi gerekmektedir.

İhtarın yapıldığı adres ile yol giderinin gönderildiği adres aynı olmalıdır. İhtarın gerektiğinde ilan yoluyla yapılması mümkündür. Ancak ilanen tebligat başvurulacak son çaredir, öncelikle titizlikle adres araştırması yapılmalı, tüm araştırmalara rağmen adresin tespit edilememesi halinde ilanen tebligat yapılmasına karar verilmelidir.

Eşin eve dönmesi için gönderilmesi gereken yol gideri ve sair masraflar gönderilmemişse veya amacına uygun olarak belirlenmemişse terk nedenine dayalı açılan boşanma davası reddedilecektir. Ancak davet edilen eşin, yol giderinin ve masrafların yetersiz olduğunu itiraz olarak ileri sürmesi gerekmektedir.

Yol giderlerinin davet edilen eşe konutta ödemeli olarak gönderilmesi gerekmektedir. Yol gideri adi posta havalesi yoluyla gönderilemez Paranın konutta ödemeli olarak gönderilmemesi halinde ihtar geçerli olmayacaktır, zira eşe gönderilen parayı merciine gidip alma zorunluluğu yüklenemez.

ç-İhtara Uymamanın Sonuçlarının Belirtilmesi

Terk eden eşe gönderilen ihtarda, 2 ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve 2 ay içerisinde ortak konuta dönmediği takdirde boşanma davası açılacağı uyarısı yer almalıdır. Eğer ihtarda, ihtara uymamanın sonuçları belirtilmemiş ise ihtar sonuç doğurmayacaktır.

Ankaranın başarılı ve deneyimli boşanma avukatlarından olan Avukat Esra Demirel ve Demirel Hukuk Ofisi olarak bu yazımızda, terk ihtarı nedir? terk ihtarının içeriği nasıl olmalıdır? konusu ele alınmıştır. Boşanma davaları arasında en çok karşılaşılan boşanma türlerinden birisi de terk nedeniyle boşanmadır. Evi terk eden eşe gönderilecek terk ihtarında bulunması gereken unsurları tamamının yer alması, terk ihtarının doğru zamanda ve doğru şekilde gönderilmesi terk ihtarının geçerli olması için önemlidir. Tarafların hak kaybına uğramaması ve bu zorlu süreci daha iyi atlatabilmeleri için eşler arasındaki uyuşmazlıkların alanında uzman avukatlarla birlikte gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu aşamada Ankara Boşanma Avukatı Esra Demirel ve Demirel Hukuk Ofisi bilgi ve tecrübesiyle hukuki sorunlarınızın çözümünde danışmanınız ve desteğiniz olacaktır.