Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/3374 E. , 2019/7658 K.
MAHKEMESİ : ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
-Yabancı Mahkeme İlamının Kesinleşip Kesinleşmediği Konusunda Tereddüt Varsa İlgili Hususun Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Aracılığıyla Kararın Verildiği Devletten Sorulması Gereklidir
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen tanıma ve tenfiz davasının reddine dair verilen hüküm hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelenmesi sonucunda; tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı; davalının eşi olduğunu, Amerika Superıor Court Famıly Law Aile Mahkemesi’nin 29/04/2015 D 546635 sayılı kararı ile kendisi lehine nafakaya hükmedildiğini, bu dava ile; nafaka alacağına yasal yollardan Türkiye’de işlem yaptırması için tanıma ve tenfizi gerektiğini ileri sürerek Amerika Superıor Court Famıly Law mahkemesi tarafından verilen kararın tanınmasına ve tenfizine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; davaya konu, yabancı mahkemeye ait dosyasının karar aşamasında, ne davacı müvekkil ne de kendisini temsil eden bir vekili bulunmaksızın, yokluğunda tarafların boşanmalarına, bunun sonucu davacıya ödenecek nafaka ve tazminatlara karar verildiği ve davalının savunma hakkının engellendiği, bu hususun Türk kamu düzenine ve Türk yasalarına aykırı olduğu, MÖHUK md.54-ç bendinde yer alan tenfiz şartı eksikliği nedeni ile davacının tanıma ve tenfiz talebinin reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; tanıma ve tenfiz kararı verilebilmesi için ilgili yabancı mahkeme ilamının kesinleşmesi gerektiği, eldeki davada sunulan yabancı mahkeme ilamının tercüme ekleri incelendiğinde kararın kesinleştiği yönünde herhangi bir ibare bulunmadığı gibi yine bu anlama gelecek şekilde kararın üst mahkeme denetimine götürülmediği yönünde bir ibare de bulunmadığı, anılan nedenle söz konusu ilamın kesinleşmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hükme karşı taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince; usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunan Alanya 1. Aile Mahkemesinin 2016/50 Esas-2017/1683 Karar sayılı ilamına yönelik tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş, hüküm; davacı tarafça temyiz edilmiştir.
5718 sayılı MÖHUK’un 53. maddesinde yer alan düzenlemeye göre; tanıma ve tenfiz davalarında; dava dilekçesine yabancı mahkeme ilamının o ülke makamlarınca usulen onanmış aslının veya ilamı veren yargı organı tarafından onanmış örneğinin ve onanmış tercümesinin, ilamın kesinleştiğini gösteren ve o ülke makamlarınca usulen onanmış yazı veya belge ile onanmış tercümesinin eklenmesi gerekmektedir.
Somut olayda mahkemece; sunulan yabancı mahkeme ilamının tercüme ekleri incelenerek kararın kesinleştiği yönünde herhangi bir ibare bulunmadığı yine bu anlama gelecek şekilde kararın üst mahkeme denetimine götürülmediği yönünde bir ibare de bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de mahkemece; davaya konu yabancı mahkeme ilamının kesinleşip kesinleşmediğine dair tereddütün giderilmesi amacıyla, Adalet Bakanlığı (Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü) aracılığıyla kararın verildiği devletten sorulması ve ulaşılacak sonuca göre uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK’nun 373/1 maddesi uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanunun 371. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 09.10.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.